het kan verkeren

Ik geloof stellig dat je "te voorzichtig" kan zijn. Mensen die de uitdrukking "je kan nooit voorzichtig genoeg zijn" graag gebruiken raadt ik aan niet al te ver van huis te gaan. Lui die graag misbruik van iemand anders maken zien graag voorzichtige mensen. Voorzichtige mensen zijn voorzichtig omdat ze iets te verliezen hebben. Voorzichtige toeristen hebben vaak geld, een camera, telefoon of juwelen te verliezen. En de ironie is dat je inderdaad nooit zo voorzichtig kan zijn dat je niets vervelends zal overkomen.

Het andere uiterste is roekeloosheid. Of nee, domheid. Bong Soo, een Koreaanse jongen die ik via Mijo heb leren kennen valt in die laatste categorie. Ik leer hem kennen twee dagen voor hij terug naar Korea zal vliegen. Knappe jongen om te zien. Helaas weet hij het en dat maakt hem gelijk een heel stuk minder leuk. De volgende dag hoor ik dat ik dat de politie hem heeft gearresteerd. De volgende vierentwintig uur wordt het duidelijk waarom. Een week eerder, op het eiland Koh Tao, is Bong Soos camera stuk gegaan. Met zijn 26 jaar komt hij net uit dienst en heeft veel geld uitgegeven aan deze reis. Eenmaal in Chiang Mai besluit hij de camera als gestolen op te geven. Dat is op zich al dom genoeg, maar deze jongen spant de kroon door totaal onvoorbereid en met wiet op zak bij de politie aan te kloppen. De "tourist police" hier is niet alleen erg behulpzaam, ze nemen elke melding buitengewoon serieus. Ze gaan met Bong Soo verhaal halen bij de eigenaar van het Koreaanse guesthouse waar Bong Soo claimt dat zijn camera gestolen is. Bong Soo kent de eigenaar, een zeer gelovige Christen die niet van de situatie op de hoogte is en vast en zeker het spel niet mee zal spelen. Onderweg naar het guesthouse overdenkt Bong Soo de opties: ruzie met de eigenaar van het guesthouse of met de politie. Hij kiest voor het laatste en is verrast wanneer hij ter plekke in de boeien wordt geslagen wegens poging tot fraude en misleiding van de politie. Wij, Mijo, Mr. Moon (eigenaar van het guesthouse) en ik mogen de volgende dag hem op het politiebureau bezoeken. Ik ga mee als vertaler. Van gebroken Thais Engels naar gebroken Koreaans Engels en vice versa. We hebben maar kort de tijd met de advocaat die overigens bijzonder weinig hulp biedt. Het is duidelijk dat hij zoveel mogelijk geld uit de situatie wil slaan. Het ziet er niet goed uit voor Bong Soo: hij moet nu beslissen of hij schuldig of onschuldig gaat pleiten. Onschuldig betekend misschien (!) geen gevangenisstraf, maar een rechtzaak die mistens zes maanden gaat duren met alle kosten van de advocaat, het verblijf in Thailand, etc. Schuldig betekend een gevangenisstraf van drie, vier weken en/of een boete. Bong Soo biecht op een gezin in Korea te hebben. Vrouw en kind. Hij wil zo snel mogelijk naar huis. Hij pleit schuldig en komt op borgtocht vrij.

De volgende dag gaan we naar de rechtbank. Bong Soo is trilt van de zenuwen en terecht. Ik denk niet dat hij er ooit had verwacht dat hem dit allemaal zou kunnen gebeuren. Het gaat bepaald niet zoals in de film: geen rechtzaal vandaag. We lopen naar een loket, de advocaat levert wat papieren in en tien minuten later krijgen we een papier terug met het vonnis.... Twee MAANDEN gevangenisstraf. Bong Soo begint te huilen. Zijn dochter viert haar verjaardag vandaag, ze wordt een jaar oud. Mijo huilt ook. Twee maanden gevangenisstraf hadden we niet verwacht.

De twee maanden die volgen bezoeken Mijo en ik Bong Soo elke dinsdag- en vrijdagochtend. Dat zijn de bezoekuren voor buitenlanders. Er zijn twee ruimtes met elk vier krukken vastgeklinkt aan de vloer. De krukken zijn zo dicht op balie gezet dat ik er nauwelijks tussen pas. Kennelijk gemaakt voor kleine Thaise vrouwen. We kunnen Bong Soo zien door dikke tralies met vijf centimeter glas aan weerszijden. Spreken kunnen we hem door een metalen bak met gaatjes. Om met elkaar te kunnen praten moeten we naar de bak buigen en dus kunnen we elkaar niet zien en spreken tegelijk. Buiten is er een gevangeniswinkel waar we lekkere dingen voor hem kunnen kopen. Het gevangeniseten is vreselijk vertelt hij. De gevangenen achter hem die geen bezoekers hebben knikken instemmend. We mogen zelf ook voedsel meebrengen, dat wordt in de gang naar de ontmoetingsruimte binnenstebuiten gekeerd. De controle op wat westerlingen meebrengen is minder grondig dat de controle op het Thaise voedsel. Mijo brengt regelmatig Kimchi (Koreaanse ingemaakte groenten) mee, het is een gerecht dat elke Koreaan bij elke maaltijd eet. Ze zweren dat kimchi het gezondste eten ter wereld is. Misschien in Korea, maar hier is het in ieder geval niet gezond voor je sociale leven. Kimchi bevat een ongelooflijke hoeveelheid knoflook en buiten dat stinkt het ook nog eens. Geen wonder dat de bewaking het niet zo zorgvuldig checkt.
We brengen ook emails van Bong Soo's vrouw voor hem mee, het lezen van de mails is het moeilijkste moment van het bezoek. Zo lang hij vreemden om zich heen heeft kan hij nog net doen alsof dit hem niet overkomt, maar elk contact met thuis brengt hem terug naar de werkelijkheid.

Tijdens ons eerste bezoek hebben Kathryn leren kennen. Kathryn is een missionaris die de gevangenen bezoekt en helpt met het regelen van alles wat ze zelf niet kunnen doen. En dat is nogal wat. Met haar blauwe bloemetjes jurken uit de jaren vijftig en haar potkapsel voldoet is ze een prototype missionaris. Ze heeft een lief open gezicht en ze is slim, dat zie je gewoon aan haar. Ze is onze rots in de branding. Geeft ons alle ins en outs, heeft belangrijke contacten en geeft advies waar nodig. De gevangenen wachten in een rij om haar te spreken en ze mag langer blijven zitten dan de andere bezoekers. Kathryn komt hier al twintig jaar.
De meeste buitenlandse gevangenen krijgen geen bezoekers en kijken jaloers toe hoe Bong Soo telkens groepen meisjes op bezoek krijgt. Mijo en ik nemen af en toe Koreaanse kennissen mee om met Bong Soo te praten. Hij kijkt altijd erg uit naar onze bezoeken, het is een van de weinige lichtpuntjes in zijn leven op het moment. Op de andere dagen is er weingig anders voor hem te doen dan de bijbel te lezen, brieven te schrijven, Thaise tv te kijken en te zitten wachten. Wachten tot de twee maanden voorbij zijn. Er is een binnenplaats waar de gevangenen kunnen luchten, maar nu in de regentijd is het of te nat of te warm om daar te zijn. Bong Soo valt zienderogen af en wordt na een paar weken behoorlijk ziek. Hij heeft uitslag over zijn hele lichaam, opgezwollen ogen en heeft een behoorlijke kou gevat. Ondanks dat is hij populair in de gevangenis. Populair bij de Koreanen die het eten claimen wat wij voor hem meebrengen en van de ladyboys in de gevangenis die hem constant proberen te verleiden. Hij vertelt er altijd uitgebreid over wanneer we op bezoek zijn. We praten zelden over de nare/gevaarlijke kanten van het leven in de gevangenis of over de leuke dingen die Mijo en ik de afgelopen weken hebben gedaan. Het blijft allemaal aan de oppervlakte waar de emoties niet kunnen loskomen.

Het is twee maanden later en de laatste dagen in de gevangenis zijn aangebroken. We bezoeken Bong Soo op de dinsdag voor zijn vrijlating. Het scenario voor vrijdag zou er officieel als volgt uit moeten zien: Rond een uur of twaalf zal Bong Soo worden vrijgelaten waarna hij door de politie mee naar het politiebureau wordt genomen. Daar zal hij wederom in een cel belanden tot de benodigde handtekeningen zijn gezet en alles klaar is om hem onder escorte naar Bangkok te vliegen en daarna uit te zetten naar Korea. Tijdens zijn verblijf in de politiecel mogen we hem ongelimiteerd bezoeken en kunnen we hem helpen een ticket naar Korea aan te schaffen.
Na het bezoek loop ik met Kathryn naar het administratie kantoor van de gevangenis. Kathryn spreekt er met een meneer die de papieren van Bong Soo tevoorschijn haalt. Ze spreken Thais, maar aan de toon kan ik horen dat er iets mis is. De man rommelt in de papieren, het lijkt erop dat hij iets niet kan vinden. Terwijl we naar buiten lopen vertelt Kathryn dat er inderdaad iets mist, een stempel van de politie om Bong Soo vrijdag te komen ophalen. Het betekend dat hij niet door de politie zal worden opgehaald en dat is, verrassend genoeg, goed nieuws! Omdat Bong Soo op vrijdag vrij komt kunnen we hem het weekend in het guesthouse onderbrengen en pas op maandag zijn paspoort ophalen bij de politie waarna hij waarschijnlijk wel op het politiebureau zal moeten blijven in afwachtig van zijn deportatie. Maar het geeft ons een heel weekend waarin hij met Korea kan bellen, zijn ticket kan regelen etc. Het is geweldig nieuws! Er kan nog verandering in de zaak komen als de komende dagen alsnog de stempel wordt gezet. Het is afwachten.
Vrijdag om tien uur 's ochtends wachten Mijo en ik buiten de hekken van de gevangenis. Na ongeveer een half uur komt Bong Soo buiten. We hebben geluk, er is geen politie om het op te halen. Bong Soo zelf weet nog van niets. We regelen nog wat administratieve zaken en lopen naar de weg om een songteouw (lokaal vervoer) aan te houden. We vertellen Bong Soo dat we, ja ook hij, nu richting guesthouse gaan. We moeten hem drie keer uitleggen wat er gaat gebeuren en dan maakt hij letterlijk een sprong in de lucht! Hij klapt in zijn handen en heeft de uren erna af en toe lachstuipen, zo blij is hij! Die avond is het feest bij mij thuis. Ik ben twee weken terug verhuisd en ik geef een housewarming party. Het was bepaald niet mijn idee, maar het is buitengewoon gezellig. De avond erna gaan we uit, dansen bij Spicy. Spicy staat bekend als een plek waar alle wanhopige westerse mannen Thaise meiden oppikken. Of is het anderom? Het duurt niet lang voordat Bong Soo met twee Thaise meiden staat te dansen en aan het eind van de avond gaat hij met hen mee naar huis. Voor hij gaat vraag ik hem heel voorzichtig te zijn. Dit is bepaald niet het moment om moeilijkheden met de politie te krijgen. Als ze iets van hem stelen of, zoals een andere vriend van mij is overkomen, claimen dat hij hen heeft misbruikt kan dat hem ongelooflijk duur komen te staan. Hij beloofd voorzichtig te zijn.

De volgende dag ben ik opgelucht hem gezond en wel in het guesthouse te treffen. Deze keer had hij geluk. De meiden waren niet op zijn geld uit. En zijn geluk houdt langer aan: wanneer we op maandag ons bij het politie bureau melden krijgen we Bong Soos paspoort en camera overhandigd en we mogen weer gaan! Geen deportatie (met alle bijkomende kosten), geen aantekening in zijn paspoort. Bong Soo is eindelijk vrij.